Características

As peculiaridades do clima, do chan e da vexetación de Galicia dan lugar a diversos meles de moi diferentes características e sabores. Con todo, e pensando no consumidor, o Mel de Galicia, así etiquetada polo Consello Regulador da I. X. P., debe reunir os requisitos sinalados na Norma de Calidade relativa ao mel e os propios restritivos da I.X. P., Mel de Galicia.
Os parámetros que recolle esta normativa de consumo e comercialización son:

  • Un máximo de humidade do 18,5%.
  • Unha actividade diastásica superior a 9 na escala de Schade, fóra dos meles con baixo contido encimático, nos que deberá ser superior a 4 (sempre que o hidroximetilfurfural non exceda de 10 mg/kg.)
  • Un máximo de 28 mg/kg. de hidroximetilfurfural.
  • Un espectro polínico que na súa totalidade debe corresponder ao propio de Galicia en función dos poles maioritarios e á porcentaxe mínima esixida para a súa monofloralidade.
  • Unhas calidades organolépticas que se correspondan coa súa orixe botánica no que respecta á cor, ao cheiro e ao sabor.

O mel pode presentarse de diversas formas, sendo a máis habitual o envasado en botes en estado líquido. Con todo, tamén se pode ver en panales, para comela enteira. Ademais, polas súas características, o mel tende a volverse cremosa e densa e pode chegar mesmo a cristalizar. Este é un estado perfectamente habitual do mel, e cando se presenta desta forma segue conservando todas as súas propiedades nutritivas e terapéuticas. Si se prefire consumir líquida pódese licuar ao baño maría suave a porción que se vaia a consumir.

Tipos de Mel

Aínda que o Mel de Galicia é unha denominación única, no seu seo atopamos diferentes sabores, texturas e padais, dependendo das flores que lle dan a súa orixe. Unha gran maioría do mel galego é multifloral. Na súa elaboración non predomina unha orixe concreta e procede das diversas flores dos arredores da colmea. Pero, ademais, en Galicia prodúcense saborosos tipos de mel monoflorais.

 

Multifloral

As abellas liban o néctar dun amplo abanico de especies para producir un mel con identidade propia. Entre estas flores atópanse aquelas que teñen capacidade para a produción de meles monoflorares, ás que se suman outras moitas que melloran e perfeccionan o produto. Por isto mesmo, non todo o mel de milflores ten a mesma textura ou o mesmo padal. O mel das zonas costeiras procede da flor do eucalipto e doutras especies como o ” salgueiro”, ou plantas da familia das boragináceas, das compostas (dente de león, ” leitaruga”, cardos…) das crucíferas, das leguminosas e das rosáceas. Nas zonas de interior, ademais do castiñeiro, a silva e as ” queirogas”, plantas leguminosas e campanuláceas e, en menor medida, labiadas e crucíferas, condicionan a produción dun mel netamente diferente á da franxa costeira.

Eucalipto

O eucalipto, como resultado das intensivas repoboacións practicadas, marca decisivamente a produción de mel da costa galega. O mel do eucalipto é de cor ámbar claro ou ámbar, cheiro floral que polo xeral presenta toques a cera. O sabor predominante é o doce, que se adoita complementar con ácido, aínda que tamén pode detectarse sabor salgado. A zona de produción deste mel esténdese sobre todo polas Rías Baixas, na comarca da Coruña, en Ferrolterra e na Mariña Lucense.

Castiñeiro

Nas comarcas galegas do interior a especie arbórea de maior interese para a elaboración do mel é o castiñeiro. Este mel é de cor ámbar a escuro ás veces con tons avermellados. Cheiro preferentemente vexetal. O sabor predominante é o doce, que se adoita complementar con salgado, aínda que tamén pode detectarse sabor amargo e/ou ácido. Pode presentar adstrinxencia. Prodúcese principalmente nos soutos de Lugo e Ourense (destacando as comarcas de Fonsagrada, A Ulloa, Ancares, Courel, Sierra de Manzaneda, San Mamed, Invernadoiro, Val do Sil, Birlo, Valdeorras e a raia ourensá), provincia da Coruña e a zona norte e as comarcas que lindan coa provincia de Lugo son as mellores para producir este mel.

Breixo

Unha gran parte do territorio galego está cuberto de matogueira. O breixo é precisamente a planta deste tipo de vexetación que permite unha maior produción de mel monofloral. Elaborada nas zonas de montaña, o mel de breixo caracterízase por unha cor que varía desde o ámbar, ao ámbar escuro ou escuro con tons avermellados. O cheiro é vexetal pero tamén pode presentar cheiro floral e o sabor predominante é o doce, que se adoita complementar con amargo, aínda que tamén pode detectarse sabor salgado e/ou ácido. Entre as zonas de maior produción deste tipo de mel destacan A Fonsagrada e Ou Courel (Lugo), a Serra de Capelada e a comarca das Pontes, no leste da provincia da Coruña, e as comarcas orientais da provincia de Ourense.

Silva

A abundante aparición de matogueiras mixtas de plantas rosáceas, entre as que sobresaen pola súa presenza as silvas, permite a produción de meles monoflorales. O mel de silva adquire en Galicia cor ámbar claro a ámbar escuro, cheiro floral e/ou afrutado. O sabor é fundamentalmente doce, aínda que tamén pode detectarse sabor acedo e/ou salgado e/ou amargo. As principais zonas de produción son ao sur da provincia de Lugo (comarca de Lemos e Sarria), o centro-sur da provincia de Ourense e ocasionalmente algúns lugares da provincia da Coruña.

Miel de mielada

Na actualidade é un dos principais tipos de mel das comarcas do interior da nosa área xeográfica, sendo as principais zonas nas que se produce Ourense e o sur da provincia de Lugo. Trátase dun tipo de mel que se produce a partir das secreciones de carballos, maioritariamente da especie Quercus pyrenaica no que destaca a presenza dos tipos polínicos de castiñeiro, silva e breixo. Caracterízase por ter unha cor ámbar escuro a escuro e frecuentemente cheiro vexetal. O sabor é doce, podendo detectarse sabor salgado e/ou amargo.